Hoe wordt koffie verbouwd?

Koffie verbouwen is niet eenvoudig. Vooral het begintraject van wortel naar volwassen vruchtdragende plant is een arbeidsintensief proces dat 3 tot 4 jaar kan duren. Na een eerste bloeiperiode duurt het in de meeste gevallen nog eens 1 tot 2 jaar voor de koffieplant een behoorlijke oogst oplevert. Gemiddeld genomen bedraagt de levensduur van een koffieplant ongeveer 25 jaar.

Koffiebonen? Of moeten we eigenlijk zaden zeggen?

Afhankelijk van de soort kan een koffieplant groeien tot een hoogte van 6 tot 18 meter. Omdat het niet eenvoudig is te oogsten op deze hoogten, worden de koffieplanten op plantages gesnoeid tot struikformaat. Uit de bloemen die in deze struiken bloeien ontstaat de koffiebes. En in deze koffiebes vormen zich twee zaden die uiteindelijk uitgroeien tot de koffieboon zoals wij die kennen. Een koffieboon is dus feitelijk gezien een zaad. Dat de zaden bonen genoemd worden heeft alles te maken met de kenmerkende vorm die meer doet denken aan een boon dan aan een zaad.

Het verwerken van de koffiebonen

Vanwege hun beperkte houdbaarheid moeten de geoogste koffiebessen, waarin zich de koffiebonen bevinden, snel verwerkt worden. De oogst wordt ontdaan van los vuil en overrijpe en onrijpe bessen worden verwijderd. Daarna kan de bes in de basis op twee manieren verwerkt worden: de natte methode of de droge methode.

Droge methode

De droge methode is goedkoop, eenvoudig en weinig arbeidsintensief. De bessen worden op grote egale betonnen vloeren uitgespreid. Deze vloeren bevinden zich meestal in de volle zon, wat het droogproces ten goede komt. Tijdens het drogen in de schil zal de pectine smaak meer door de boon worden opgenomen. Dit zorgt vaak voor een minder complexe, maar zoetere smaak. Na zo’n 2 tot 4 weken is het vochtgehalte in de bes met bijna negentig procent gedaald. De droge methode vergt overigens wel enige precisie. Zijn de bessen te vochtig, dan kan schimmelvorming ontstaan. Aan de andere kant is uitdroging door te veel zon ook funest voor de koffieboon. Na de droogperiode worden de bessen machinaal ontdaan van schil, vruchtvlees en hoornschil.

Natte methode

Bij de natte methode worden de bessen na de pluk machinaal ontdaan van het vruchtvlees. Daarna worden de bessen gefermenteerd. Dit gebeurt in grote waterbassins. Tijdens dit proces worden de koffiebonen ontdaan van het laatste restje vruchtvlees, en ontwikkelen de koffiebonen hun rijke aroma en speciale smaak. Hierna worden de bonen gedroogd gedurende 1 tot 2 weken. Tijdens het drogen zal de hul laag loslaten van de boon. Deze wordt na het drogen nog verwijderd. De natte methode is duurder en arbeidsintensiever, maar over het algemeen geldt dat de koffiebonen verkregen na toepassing van de natte methode van betere kwaliteit zijn.

Bij beide manieren van verwerken zal het zilvervlies om de bes blijven zitten. Deze komt tijdens het brandproces pas los en zal dan pas gescheiden worden van de boontjes.

Leuk weetje is dat tegenwoordig de Cascara (buitenkant bes) na het proces gewassen en gedroogd wordt, om hier uiteindelijk thee van te maken of in gerechten te verwerken.